Yazar: Ramesh Jaura

BERLİN | NEW YORK (IDN) – BM Güvenlik Konseyinin oy birliğiyle Kuzey Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’ne (Kuzey Kore) ağır yaptırımlar dayatma kararından altı gün önce bugüne kadar eleştirilen yaptırımların uygulanması hakkında teşvik edici olmaktan uzak bir rapor aldı.

5 Eylül tarihinde Kuzey Kore’ye karşı Güvenlik Konseyi yaptırımlarının uygulamasını izleyen BM Uzmanlar Paneli tarafından ibraz edilen raporda şöyle yazıyordu: “Yaptırımlar rejiminin dikkatsiz uygulanmasıyla ülkenin giderek gelişmekte olan kaçma teknikleri, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’nin tüm kitle imha silahlarını terk etmesi ve ilgili tüm program ve faaliyetleri durdurması kararlarına yönelik hedefleri baltalamaktadır.”

Şöyle ilave ediliyor: “Üye Devletlerin Güvenlik Konseyine artan oranda ulusal uygulama raporları göndermesine rağmen yaptırımların fiili uygulaması nükleer silahların yok edilmesi temel hedefine ulaşmak için gerekli olanın çok gerisinde kalmaktadır.”

Bu notlar, BM Panelinin 2017 Şubat ayındaki “”Nükleer ve balistik füze testlerinin eşi benzeri görülmemiş sıklığı ve yoğunluğu ülkenin kitle imha kabiliyeti olan silahlarında teknolojik kilometre taşlarına ulaşmasına yardımcı olmuş ve tüm göstergeler bu gidişin devam edeceği yönündedir” yazan raporunun ana fikrini tekrar doğrulamaktadır. Tahminleri şu yöndedir: “Nükleer silahların yok edilmesi ve durumun barışçıl bir çözümüne ilişkin kararlara yönelik belirtilen hedefler giderek daha uzak görünmektedir.”

BM Uzmanlar Panelinin en son raporunda şöyle denmektedir: “Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Birleşmiş Milletler tarihindeki en kapsamlı ve hedeflenmiş yaptırımlar rejimine rağmen kitle imha kabiliyeti olan silahlarında büyük teknolojik ilerlemeler kat etmiştir.”

Şöyle ilave ediliyor: “2016 yılında gerçekleştirilip 2270 (2016) ve 2321 (2016) numaralı kararların benimsenmesiyle sonuçlanan iki nükleer testin ardından ülke, balistik füze testi programını 2017 yılında, bildirilen iki kıtalararası balistik füze fırlatma da dahil olmak üzere 14 fırlatma olacak şekilde büyük ölçüde hızlandırmıştır.”

BM Paneli, 2017 yılında Kuzey Kore’nin “yeni balistik füze sistemlerinin sistemlerin çeşitliliğinde ve menzilde büyük ilerleme ve yeni füzelerin ortaya çıkarılması ile test edilmesi arasındaki sürede azalma gösterdiğini” belirtmiş ve şöyle ilave etmiştir: “Ülkenin Yongbyon’da silah derecesinde parçalanabilir malzeme üretimi ve Punggye-ri’de (Kuzey Kore’nin bilinen tek nükleer test sahası) yapım ve bakımıyla yasaklı nükleer faaliyetlerine devam ettiği söylenmektedir).”

BM Paneli’ne göre, Kuzey Kore’nin, Güvenlik Konseyi kararlarında yasaklanan maddelerin neredeyse tamamının ihracatı yoluyla silah ambargosunu ve sağlam finansal ve sektörel yaptırımları çiğnemeye devam ederek 2 Şubat ile 5 Ağustos 2017 tarihleri arasındaki dönemde en az 270 milyon $ gelir etmiş olması “yaptırımlar rejimi genişledikçe kaçma kapsamının da genişlediğini göstermektedir.”

Birleşik Krallık Hugh Griffiths Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından koordine edilen Panel şu kişilerden oluşmaktadır: Benoit Camguilhem, Dmitry Kiku, Stephanie Kleine-Ahlbrandt, Youngwan Kim, Maiko Takeuchi, Neil Watts, and Jiahu Zong.

BM Panelinin son raporunda, Kuzey Kore’nin ulusal işletmeler adına finansal işlemleri gerçekleştirmek üzere yurtdışına temsilciler konuşlandırarak finansal yaptırımları ihlal etmeye devam ettiği belirtilmektedir. “Çeşitli Üye Ülkelerde yer alan finansal kurumlar Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’nin yasaklı faaliyetlerde yer alan şirket ve bireylere önderlik etmek amacıyla bilerek veya bilmeyerek muhabir bankacılık hizmetleri sunmuştur.”

Ayrıca, yabancı şirketler, ülkenin, kararların ihlalinde iştirakler veya ortak girişimler olarak kurulan finansal kurumlarıyla bağlantılarını sürdürmektedir. Raporda, “Kuzey Kore’nin diplomatik personelinin ticari faaliyetlerde ve elçilik mülklerinin kiralanmasında yer almasıyla büyük ölçüde gelir elde edilmekte ve birçok aldatıcı finansal uygulama onlara yardım etmektedir,” denmektedir.

Panel’in belirttiği ülkeler arasında: Bulgaristan, Almanya, Polonya ve Romanya yer almaktadır. Raporda, Almanya’nın Kuzey Kore diplomatlarının söz konusu faaliyetlerini durdurmak üzere gerekli adımları attığı belirtilmektedir.

BM Paneli, bu yasadışı finansal faaliyetlerin, Asya’daki pek çok Devlet de dahil olmak üzere kararları yürürlüğe koyacak olan uygun yurtiçi yasal ve düzenleyici çerçevelerin eksikliğinden faydalandığını belirtmektedir.

Tipik bir örnek olarak, raporda: Çin’in 2017 Şubat ayında ülkeden kömür ithalatlarını askıya almasının ardından Kuzey Kore, Malezya ve Vietnam da dahil olmak üzere diğer Üye Ülkelere kömür yönlendirmiş ve üçüncü ülkeler aracılığıyla kömür göndermiştir. Panelin araştırmaları, ülkenin, kasıtlı olarak, yasaklı malları ihraç etmek üzere dolaylı kanalları kullanarak yaptırımlardan kaçtığını açığa çıkarmaktadır.

“Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Denizcilik İdaresi öncülüğünde, kaçma taktiklerini bilemeye devam ederken Üye Ülkeler ülkenin yabancı bayraklar altındaki gemilerinin sayısını azaltmaya yönelik harekete geçti.” Bu durum, Kuzey Kore’nin, pek çoğu resmi olarak kararları ihlal eden yabancı şirketlere ait olan veya onlar tarafından işletilen Kore bayraklı gemilerinde de bir artışa sebep olmuştur.”

Panel, “Kuzey Kore yurttaşlarının Afrika’da ve Ortadoğu’da, özellikle de yerden havaya füze sistemlerinin ticareti gibi yasaklı faaliyetlere katılımları da dahil olmak üzere belirtilen kuruluşların adına veya onların talimatıyla hareket eden Suriye Arap Cumhuriyeti’nde yaygın varlığını” araştırmaya devam ettiğini bildirmektedir.

Panel, “2016 yılında Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti bir nükleer güç konumu elde etmiş, …. İlk H bombası testini, çeşitli darbe araçlarını ateşleme testini, nükleer harp başlığı testini gerçekleştirmiş” ve “kıtalararası balistik füzenin fırlatılması testinin hazırlığında son aşamaya gelmiştir” şeklinde iddiada bulunduğu 2017 Yeni Yıl hitabı da dahil olmak üzere Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’un ifadelerine bakılırsa Kuzey Kore’nin nükleer ve balistik füze programlarını takibinin büyük ihtimalle hızlı bir tempoda devam edecek gibi göründüğünü belirtmektedir.

BM Panelinde verilen bazı önerilere açıkça yanıt veren Güvenlik Konseyi 11 Eylül tarihinde Kuzey Kore’ye Kuzeydoğu Asya ulusuna sıvı doğal gaz satışında ve tekstil ihracatlarında yasaklama da dahil olmak üzere pek çok yeni yaptırım dayatmaya karar vermiş; ayrıca Üye Devletlerin, Kuzey Kore yurttaşlarına çalışma izni vermesini de yasaklamıştır.

2375 (2017) sayılı kararın şartları gereğince Konsey Pyongyang’ın 2 Eylül tarihli nükleer testini şiddetle kınamış; bu eylemin, kendilerinin kararlarının açık ihlali olduğunu belirtmiş ve Kuzey Kore’nin balistik füze ve nükleer programlarıyla ilgili tüm faaliyetlerini doğrulanabilir ve geri döndürülemez bir şekilde derhal durdurması gerektiğini yeniden onaylamıştır.

Dayatılan yeni yaptırımlar arasında, tüm kondensat ve sıvı doğal gazın Kuzey Kore’ye tedarikinde, satışında veya transferinde yasaklama ve ayrıca kumaş ve giyim ürünleri gibi tekstillerin ihracatında yasaklama yer almaktadır.

Konsey, ayrıca, tüm Üye Ülkelerin, 1 Ekim 2017 ile başlayıp 31 Aralık 2017 ile biten üç aylık ilk süre boyunca Pyongyang’a 500.000 varilin üzerindeki – ve 1 Ocak 2018 tarihinden başlayarak 12 aylık süreyle ve ondan sonra her yıl olmak üzere yılda 2 milyon varili aşan tüm rafine petrol ürünlerinin doğrudan veya dolaylı tedarikini, satışını veya transferini yasaklamaya karar vermiştir.

Ayrıca, Üye Ülkeler, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’ne 11 Eylül tarihinde kararın kabul edilmesinden önceki 12 aylık sürede o Devlet tarafından tedarik edilen, satılan veya transfer edilen miktarı aşacak miktarda ham petrol tedarik etmeyecek, satmayacak veya transfer etmeyecektir.

Ayrıca, Konsey, bir bireyin daha varlıklarını dondurma ve üç işletmeye daha dayatılacak olan her ikisi de metne ekli olan seyahat yasağı ve varlıkları dondurma da dahil olmak üzere birtakım mevcut yaptırımları da uzatmaya karar vermiştir. [IDN-InDepthNews – 12 Eylül 2017]

Fotoğraf: Asker Topluluğu H Bombası Testinde Elde Edilen Başarıyı Kutluyor.

The Rodong Sinmun’a övgülerimizi iletiyoruz