ผู้นำสหประชาชาติวิพากษ์วิจารณ์ ‘สถานการณ์ยืดเยื้อเรื้อรัง’ อย่างรุนแรงเกี่ยวกับการลดอาวุธ
โดย Rodney Reynolds
นิวยอร์ก (IDN) – เลขาธิการสหประชาชาติ พัน กี-มุน ผู้ซึ่งไม่โอนเอนในการรณรงค์อันยาวนานของเขาเพื่อทำให้เกิด “โลกที่ปราศจากอาวุธนิวเคลียร์” ได้แสดงออกถึงความผิดหวังอย่างยิ่งยวดต่อ “ความแตกแยกที่หยั่งรากลึก” ระหว่างรัฐสมาชิก 193 รัฐของสหประชาชาติเกี่ยวกับอนาคตของการลดอาวุธพหุภาคี
เขากล่าวว่า ในทางหนึ่ง รัฐที่มีอาวุธนิวเคลียร์พร้อมกับพันธมิตรมากมายของพวกเขายืนยันว่าพวกเขาได้ดำเนินการเพื่อลดคลังสรรพาวุธของพวกเขา
แต่ในทางกลับกัน รัฐที่ไม่มีอาวุธนิวเคลียร์ได้ชี้ให้เห็นถึงการเจรจาการลดอาวุธที่ไม่เพียงพอ การยังคงมีอยู่ของอาวุธนิวเคลียร์นับพันชิ้น และแผนการทำให้อาวุธนิวเคลียร์ที่มีอยู่ให้ทันสมัยในทศวรรษในอนาคตพร้อมกับค่าใช้จ่ายที่สูงมากกว่า $1 พันล้าน กล่าวโดยพัน ในปาฐกถาพิเศษเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายนต่อหน้าสถาบันการศึกษาด้านอาชีพแห่งมหาวิทยาลัยนิวยอร์ก
ในการปราศรัยอำลา ซึ่งผู้ฟังส่วนใหญ่เป็นนักวิชาการ นักเคลื่อนไหวด้านสันติภาพและกลุ่มต่อต้านนิวเคลียร์ พันได้วิจารณ์การประชุมสหประชาชาติด้านการลดอาวุธ (CD) ซึ่งตั้งอยู่ที่เจนีวา ซึ่งได้หยุดนิ่งมาเป็นเวลากว่า 20 ปีซึ่งรวมถึงช่วง 10 ปีระหว่างการดำรงตำแหน่งเลขาธิการของเขา แม้ว่าเขาจะลงจากตำแหน่งในวันที่ 31 ธันวาคมก็ตาม
ตั้งแต่เขาได้รับตำแหน่งเลขาธิการสหประชาชาติเมื่อเดือนมกราคม 2007 พันกล่าวว่าเขาได้เดินทางไปเจนีวาหลายครั้งและปราศรัยในการประชุมสหประชาชาติด้านการลดอาวุธ (ในวันสหประชาชาติ 24 ต.ค. 2009 ซึ่งเขาได้ประกาศข้อเสนอห้าข้อสำหรับการลดอาวุธนิวเคลียร์)
กลไกการลดอาวุธของสหประชาชาตินั้นได้ “หยุดชะงักอยู่ในสถานการณ์ยืดเยื้อเรื้อรัง” เขาคร่ำครวญ
“คุณจะแปลกใจที่ – [เป็นระยะเวลา] ยาวนานกว่าสองทศวรรษ พวกเขายังไม่สามารถนำโครงการของการทำงานมาใช้ คุณเชื่อหรือไม่? นับประสาอะไรกับการไร้ความคืบหน้าของงานซึ่งมีความเป็นไปได้น้อยยิ่งกว่า”
เขาวิพากษ์วิจารณ์ว่า CD ไม่สามารถปรับใช้แม้กระทั่งกำหนดการได้
“มันมีอยู่มาเป็นเวลายี่สิบปีแล้ว และผมได้เตือนพวกเขา: หากคุณยังปฏิบัติในหนทางนี้ เราจะจำเป็นต้องจัดการสนทนาในการประชุมด้านการลดอาวุธ เราจะจำเป็นต้องจัดการสนทนาไปยังเวทีอื่น ๆ แต่พวกเขาไม่รับฟัง … เนื่องจากระบบความคิดเห็นของส่วนรวม เพียงหนึ่งประเทศสามารถขัดขวางรัฐสมาชิกจำนวน 193 รัฐได้ มันเป็นสถานการณ์ที่ไม่น่ายอมรับได้” เขากล่าวเตือน
พันบ่นว่าความเสียหายของสถานภาพปัจจุบัน ซึ่งก็คือการไม่กระทำการใด ๆ – ยังคงอยู่ดำเนินต่อไป มันเป็นสิ่งที่น่าผิดหวังเป็นอย่างมาก
ถึงแม้ว่าเขาเตือนว่า “การลดอาวุธกำลังประสบภาวะวิกฤติ” แต่เขาหลีกเลี่ยงการตอบสนองโดยตรงอย่างมีชั้นเชิงต่อวาทศิลป์จากว่าที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ดอนัลด์ ทรัมป์ที่ชื่นชอบนิวเคลียร์ ผู้ซึ่งบอกเป็นนัยว่าประเทศต่าง ๆ เช่น เกาหลีใต้และญี่ปุ่นควรมีนิวเคลียร์เพื่อปกป้องตนเองแทนที่จะพึ่งพาสหรัฐอเมริกา
เมื่อถูกถามเกี่ยวกับข้อสังเกตของเขาเกี่ยวกับสถานการณ์ปัจจุบันของการลดอาวุธ ดร. M. V. Ramana ผู้ซึ่งทำงานกับโครงการเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์และความปลอดภัยทั่วโลกที่มหาวิทยาลัยพรินซ์ตัน กล่าวกับ IDN ว่า: “ตอนนี้เป็นเวลาที่แปลกประหลาดที่จะพูดเกี่ยวกับการลดอาวุธ เนื่องจากมีพัฒนาการหลากหลายประเภทที่ทำให้มีความเป็นไปได้น้อยว่าจะมีความคืบหน้าเกี่ยวกับเรื่องนี้ในเร็ว ๆ นี้”
เขาชี้ว่าสหรัฐอเมริกาได้เลือกดอนัลด์ ทรัมป์ผู้ซึ่งเคยระบุว่าเขาจะพิจารณาการใช้อาวุธนิวเคลียร์ เขากล่าวว่าความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐอเมริกาและรัสเซียได้แย่ลงและอนาคตของการควบคุมอาวุธแบบทวิภาคีระหว่างทั้งสองประเทศนั้นสิ้นหวัง
ประเทศส่วนใหญ่ที่มีอาวุธนิวเคลียร์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสหรัฐอเมริกา อยู่ระหว่างกระบวนการในการทำให้อาวุธนิวเคลียร์ของพวกเขาทันสมัยหรือกำลังขยายมันออกไป
“สำหรับการลงจากตำแหน่งของเลขาธิการพัน กี-มุนนั้น บทบาทของสหประชาชาติยังคงไม่แน่นอน หนึ่งในไม่กี่ลู่ทางที่ทำให้ฉันมองโลกในแง่ดีได้ก็คือการลงคะแนนเสียงโดยประเทศส่วนใหญ่เมื่อเร็ว ๆ นี้ที่สหประชาชาติเพื่อเริ่มการเจรจาสนธิสัญญาการห้ามอาวุธนิวเคลียร์” ดร. Ramana กล่าว
“การอ่านอักษรรูนหรือเครื่องในไก่จะเป็นตัวทำนายที่น่าเชื่อถือได้เท่า ๆ กับการกลั่นกรองคำพูดของประธานาธิบดีทรัมป์ ในการคาดเดาว่าเขาอาจทำสิ่งใดในด้านการลดอาวุธ” กล่าวโดย ดร. Rebecca Johnson แห่งสถาบันแอคโครนิมสำหรับการทูตด้านการลดอาวุธ
“เขาเป็นนักธุรกิจที่หัวแข็ง ไม่ใช่นักการทูต ระบบความเชื่อของเขาซึ่งตอนนี้ดูเหมือนว่าได้รับการเสริมให้แข็งแกร่งจากการเลือกตั้งครั้งนี้ คือว่าความสำเร็จเป็นสิ่งที่สำคัญ ไม่ว่าจะทำสิ่งใดก็ตามที่ส่งผลให้ชนะข้อตกลงระยะสั้น ไม่ว่าจะเสียสละสิ่งอื่นใดหรือผลลัพธ์ระยะยาวอาจเป็นเช่นใด”
ดร. Johnson กล่าวว่าทรัมป์นั้นมีความเชื่อที่หลงตัวเองว่าตนเองมีความพิเศษ
ในฐานะนักธุรกิจ เขาเกลียดการที่จำเป็นต้องปฏิบัติตามข้อบังคับด้านสิ่งแวดล้อม ภาษีหรือข้อบังคับอื่น ๆ และตัวบทกฎหมาย ดังนั้นมันจะไม่น่าแปลกใจอะไรหากเขาปฏิเสธการจัดการด้านความปลอดภัยโดยรวม เช่น สหประชาชาติและสนธิสัญญาการลดอาวุธซึ่งเป้าหมายหลักคือการจำกัดอิสรภาพของการกระทำทางการทหารเพื่อปกป้องผู้ที่อ่อนแอจากความรุนแรงที่ไม่ถูกต้องและป้องกันการทำลายล้างที่มีอานุภาพสูงและภัยพิบัติด้านมนุษยธรรม
ทรัมป์เป็นนักปฏิบัติประเภท “ใช้เป้าหมายกำหนดวิธีการ” แต่ไม่จำเป็นว่าเขาจะต้องเชื่อมั่นในนิวเคลียร์อย่างแท้จริง โดยการคาดเดาในเชิงบวก เขาอาจจะยินดีที่จะทำข้อตกลงการลดอาวุธนิวเคลียร์เพิ่มเติมกับ (ประธานาธิบดีรัสเซีย วลาดีมีร์) ปูติน
วัตถุประสงค์ของมันไม่ใช่การลดอาวุธแต่คือการลดอาวุธนิวเคลียร์ส่วนเกินและซ้ำซ้อนและเพื่อเพิ่มทรัพยากรสำหรับอาวุธในศตวรรษที่ 21
โดยการคาดเดาในแง่ลบ เธอกล่าวว่า: “ดูเหมือนว่าทรัมป์คิดว่าอาวุธนิวเคลียร์นั้นเป็นสิ่งที่ใช้งานได้ และไม่ใช่ในรูปแบบการใช้วิธีการยับยั้งแบบดั้งเดิมที่ช่วยเสริมสร้างข้อห้ามนิวเคลียร์ และหากเขาตัดสินใจว่าควรมีการใช้งานอาวุธของสหรัฐฯ เขาอาจจะทำผิดพลาดอย่างใหญ่หลวงและทำให้เกิดอันตรายที่เขาไม่สามารถควบคุมได้“
“ในกรณีใด ๆ ก็ตาม ทรัมป์แสดงให้เห็นถึงสิ่งที่ประเทศที่ไม่มีนิวเคลียร์ได้ถกเถียงมาเป็นเวลานาน – ว่าไม่มีที่ใดปลอดภัยสำหรับอาวุธนิวเคลียร์”
เธอกล่าวว่าทรัมป์เป็นเหตุผลตัวเป็น ๆ ต่อความจำเป็นในการเปลี่ยนแปลงระบบนิวเคลียร์และการห้ามการใช้ การใช้งาน การผลิต การขนส่ง การแพร่กระจายและการให้เงินทุนสำหรับอาวุธนิวเคลียร์
แต่อย่างไรก็ตาม ประธานาธิบดีทรัมป์ไม่ได้คาดหวังว่ารัฐบาลมากกว่า 120 แห่งจะลงคะแนนสำหรับการเจรจาของสหประชาชาติ
(เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม คณะกรรมการด้านการลดอาวุธและความปลอดภัยนานาชาติแห่งสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติได้ปรับใช้มติใหม่ ซึ่งก็คือการก้าวไปข้างหน้าสำหรับการเจรจาการลดอาวุธนิวเคลียร์พหุภาคี มติได้กำหนดให้มีการประชุมสหประชาชาติในปี 2017 ‘เพื่อเจรจาเครื่องมือที่มีผลผูกพันตามกฎหมายเพื่อห้ามอาวุธนิวเคลียร์ และนำไปสู่การกำจัดมันโดยทั้งหมด’)
ดร. Johnson แย้งว่าทรัมป์ตอกย้ำความจำเป็นด้านมนุษยธรรมสำหรับการยกเลิกนิวเคลียร์ แต่มากกว่าสองในสามของโลกได้ลงคะแนนให้มีการเจรจาสนธิสัญญาการห้ามนิวเคลียร์เนื่องจากปูติน คิม จ็อง-อึน (นเรนทระ) โมที (เทเรซา) เมย์และคนอื่น ๆ และอีกทั้งยังได้ลงคะแนนให้มีการยอมรับถึงส่วนได้เสียในกลุ่มนิวเคลียร์และสถาบันสหรัฐฯ ซึ่งหมายความว่าแม้กระทั่งประธานาธิบดีโอบามาก็ไม่สามารถเป็นผู้นำในการลดอาวุธหลังจากสุนทรพจน์ที่ปรากในปี 2009 ที่ฟังดูใหญ่โตของเขาได้
“ดังนั้นไม่ว่าจะเป็นทรัมป์หรือไม่ใช่ทรัมป์ การลดอาวุธจะเกิดขึ้นเมื่อประชาชนส่วนใหญ่ของโลกมีความรับผิดชอบและเมื่อมันเกิดขึ้น เขาจะอ้างว่าเป็นผลงานของเขาอย่างไม่ต้องสงสัย!” ดร. Johnson กล่าว [IDN-InDepthNews – 23 พฤศจิกายน 2016]
IDN เป็นเรือธงของสมาคมข่าวนานาชาติ
