Door Julio Godoy
IDN-InDepthNews

BERLIJN (IDN) – Tussen eind 2009 en medio 2010, heeft de Duitse regering, vertegenwoordigd door haar minister van Buitenlandse Zaken Guido Westerwelle, voor de ontmanteling gepleit van B61 atoombommen op Duitse bodem. Het werkelijke aantal van dergelijke massavernietigingswapens is een militair topgeheim, maar naar verluidt zijn er ongeveer 20 hiervan gestationeerd in Duitsland.

De Duitse campagne voor nucleaire ontwapening was ook relevant voor België, Italië en Nederland – alsmede voor Turkije – waar de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO)tussen de 150 en 200 kernwapens schijntte hebben geplaatst.

Net als zijn voorganger Frank Walter Steinmeier, maakte Westerwelle zich de argumenten van de antinucleaire wapenactivisten eigen en herinnerde eraan dat een dergelijk arsenaal in veel opzichten ouderwets is, omdat het ontworpen was om te worden gebruikt in combinatie met andere bewapening die ook niet meer wordt gebruikt. En omdat het arsenaal gericht was op een vijand – het Sovjetblok – die niet meer bestaat.

De Duitse campagne was, in alle discretie, een reactie op de historische toespraak van de Amerikaanse president Barack Obama gehouden in de Tsjechische hoofdstad Praagin april 2009, waar hij de kernwapens die over de hele wereld zijn verspreid “de gevaarlijkste erfenis van de Koude Oorlog” noemde.

Maar al snel bleek de Duitse campagne voor de denuclearisatie van Europa, net zoals toespraak van Obama in Praag, niet meer dan vrome woorden. Al in april 2010, had de NAVO ingestemd met de zogenaamde modernisering van zijn nucleaire arsenaal in Europa, die in 2020 moet zijn afgerond. De modernisering werd bevestigd in mei 2012 op de Chicago- top, tijdens de zogenaamde herziening van de toestand van afschrikking en verdediging (DDPR).

Door dat te doen geeft de NAVO uiteindelijk toe dat de kritiek op het huidige nucleaire arsenaal gerechtvaardigd is – het is samengesteld uit zogenaamde domme wapens, omdat zij moeten vallen uit oorlogsvliegtuigen boven het doelwit en moeten worden begeleid door een radar die volgens hoorzittingen van de Amerikaanse senaat werd gebouwd in de jaren ‘60 en oorspronkelijk maar was ontworpen voor vijf jaar.

De oude B61 kernbommen bevatten verschillende gevaren: In 2005 bleek uit een beoordeling van de US Air Force dat de procedures die gebruikt worden tijdens het onderhoud van de kernwapens in Europa een risico geven dat een blikseminslag een nucleaire ontploffing zou kunnen veroorzaken. In 2008 bleek uit een andere beoordeling van de U.S. Air Force dat “de meeste” nucleaire wapenlocaties in Europa niet aan de richtlijnen van de Amerikaanse veiligheidsdiensten voldoen en dat er “aanzienlijke extra middelen nodig zijn” om ze aan de norm te laten voldoen.

De modernisering van dit archaïsche arsenaal zal naar verwachting in twee fasenplaatsvinden. In de eerste stap zullen de B61-bommen die momenteel in Europa zijn, vanaf 2016 worden teruggestuurd naar de Verenigde Staten en daar worden omgezet in precisiekernwapens (het zogenaamde B61- programma voor de verlenging van de levensduur) om vervolgens rond 2019/2020 te worden teruggebracht naar Europa als B61-12, met verbeterde militaire capaciteiten. Daarnaast is er een nieuwe stealth fighter-bomber – de F-35 Joint Strike Fighter – in aanbouw om vanaf het begin van de jaren 2020 te kunnen worden uitgezet in Europa.

Deze modernisering is echter in tegenspraak met de NAVO-beoordeling van het huidige arsenaal en ondermijnt andere verklaarde doelstellingen van de militaire alliantie.

Ten eerste bevestigt de NAVO in zijn DDPR van mei 2012 dat “de kernwapenhouding van de alliantie op dit moment voldoet aan de criteria voor een effectieve afschrikking en defensie”. Talrijke critici van de nucleaire arsenalen van de NAVO wijzen op het feit: als dit arsenaal zo efficiënt is, waarom is het dan nodig is om zijn vermogens te verbeteren? Dit is des te meer absurd, aangezien de B61-LE “erg duur is, momenteel meer dan 10 miljard dollar,” zoals Hans M. Kristensen, directeur van het Nuclear Information Project van de Federatie van Amerikaanse Wetenschappers, op 07 november 2012 heeft gezegd tijdens een hoorzitting bij de commissie over Ontwapening en Buitenlandse Zaken van het Duitse parlement in Berlijn.

Deze hoge kosten, zo voegt Kristensen toe: “Zou ten dele noodzakelijk zijn om de veiligheid en de echtheidskenmerken van de bom te vergroten. Het is een raadsel waarom dat nodig is gezien het feit dat er altijd is gezegd dat de (nucleaire) wapens in Europa veilig zijn.”

Maar de tegenstellingen gaan verder dan louter de aard van de beoordeling en het technische verouderd zijn van de nucleaire bewapening. De modernisering ervan vormt ook een uitdaging voor Rusland. Want, als de NAVO-beschrijving van de nieuwe B61-wapens moet worden geloofd, zouden ze lasergestuurd zijn, waardoor de precisie aanzienlijk vergroot wordt en ze praktisch in staat zijn om doelen te raken binnen een foutmarge van minder dan 30 meter.

Of, zoals Kristensen zegt: “De toevoeging van de geleide staartkit zal de nauwkeurigheid van de B61-12 in vergelijking met de huidige versies vergroten wat zal resulteren in een verbeterde capaciteit om doelgroepen te doden dan met de B61-versies die momenteel beschikbaar zijn in Europa.” Het is de moeite waard om op te merken dat het Amerikaanse Congres in 1992 een voorstel voor een soortgelijke geleide bom heeft verworpen uit bezorgdheid dat het kernwapens bruikbaarder zou maken.

Dergelijke precisie zou de B61 kernbommen omzetten in een vrij flexibel arsenaal, zowel inzetbaar als tactisch en als een strategisch wapen, en niet langer alleen onder de huidige archaïsche voorwaarden. “Een dergelijke verandering zou de ergste vrees die de (post-) Sovjetleiding had tijdens het Pershing-II debat van de late jaren ’70, begin jaren ‘80 doen herleven”, waarschuwt de Duitse kernwapenexpert Otfried Nassauer, directeur van het Berlijnse informatiecentrum voor trans-Atlantische veiligheid (BITS), en coauteur van een recente studie over de B61-LEP.

Op die manier zou Europa afgaan op een herhaling van de slechte reputatie van het “NAVO-dubbelbesluit” van december 1979. Met dit besluit had de NAVO de inzet van 572 mobiele middellange afstandsraketten, van het type Pershing II en BGM-109 Tomahawk Gryphon grondgelanceerde kruisrakettenin West-Europaaangekondigd, om de Sovjetinzet van mobiele SS-20 raketten tegen te gaan in Oost-Europa . Het resultaat was de meest gevreesde nucleaire wapenwedloop in het hart van Europa, Mutual Assured Destruction (MAD, gegarandeerde wederzijdse vernietiging), die dreigde het leven op het continent te vernietigen. [IDN-InDepthNews – 20 november 2012]